10.05.2001
Województwo swiêtokrzyskie

1) Josif Brodski twierdzi, ze "przeznaczeniem dziela sztuki zawsze jest przetrwac swego stwórce". Omawiajac wybrane dziela powstale do konca XIX wieku wykaz, ze wypelnily one swoje przeznaczenie.

2) Przyjmujac punkt widzenia wybranych bohaterów literackich, odpowiedz na pytanie poety: "Cóz jest prócz slawy co warte?"

3) Literatura, film, teatr. Która z wymienionych sztuk najbardziej odpowiada twojej wrazliwosci? Odpowiedz uzasadnij, omawiajac wybrane dziela XX wieku.

4) Zwracajac uwage na sposób kreowania portretu (w wierszu po takim tytulem - przyp. PAP), odpowiedz na pytanie, co -wedlug Leopolda Staffa - jest istota losu czlowieka.


Województwo podkarpackie, lubelskie

1. "Wies nie jest tak prosta jakby sie zdawalo" (Stefan Zeromski). Odwolujac sie do wybranych przykladów przedstaw rózne sposoby widzenia wsi w literaturze.

2.Camus twierdzil, ze "samo wdzieranie sie na szczyt starczy, by wypelnic serce czlowieka". Wybierz i zaprezentuj tych bohaterów literackich, którzy podjeli trud zmagania sie z losem.

3. "Najwyzsza to doskonalosc umiec zazywac szczerze swego istnienia". Rozwaz ponadczasowosc slów Montaigne'a odwolujac sie do utworów pisarzy róznych epok.

4. Zinterpretuj wiersz Stanislawa Baranczaka "Widokówka z tego swiata" jako poetycka refleksje o kruchosci ludzkiego bytu.


Województwo wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie

1. "Czytanie ksiazek to najpiekniejsza zabawa, jaka sobie ludzkosc wymyslila". Czy w czasach dominacji kultury masowej Twoje doswiadczenia czytelnicze pozwalaja potwierdzic sad Wislawy Szymborskiej?

2. Jacy jestesmy - Polacy? Opracuj wypowiedz, poszukujac przykladów w literaturze dwóch - trzech wybranych epok.

3. Czy prawda i dobro zapewniaja czlowiekowi szczescie? Jak na to pytanie odpowiadaja bohaterowie literaccy róznych epok?

4 Interpretacja utworów (do wyboru czesc A lub B)

4a: C.K. Norwid, "Moja ojczyzna"i K. Wierzynski, "Europa. Jak poeci róznych epok odpowiadaja na pytanie "gdzie ma ojczyzna"? Interpretujac wiersze, zwróc uwage na sposób wyrazania refleksji oraz na uksztaltowanie wypowiedzi.

4b: Wladyslaw Stanislaw Reymont - "Chlopi" (interpretacja i analiza podanego fragmentu powiesci)


Województwo malopolskie

1. Dyskusje i polemiki, a takze wasnie i klótnie - wskaz, jaka pelnia funkcje w utworach literackich róznych epok.

2. Odnoszac sie do wybranych utworów, rozwaz mysl Wladyslawa Tatarkiewicza: "Samotnosc jest przyjemnoscia dla tych, którzy jej pragna i meka dla tych, co sa do niej zmuszeni".

3. "Od nas takze zalezy, co w dzielach widzimy". (Czeslaw Milosz) Co w wielkiej literaturze romantyzmu i pozytywizmu moze "zobaczyc" i zaakceptowac wspólczesny, mlody Polak? Odpowiedz na pytanie, odwolujac sie do wybranych dziel tych okresów literackich.

4. Interpretujac zalaczony wiersz Bronislawa Maja ("Kto da swiadectwo czasom?"), przedstaw dramat pokolenia poety.


Województwo slaskie

1. Jest zawsze miejsce na nadzieje ... (Gustaw Herling Grudzinski). Zaprezentuj utwory literackie, w których odnalazles motyw nadziei i wiary w sens pokonywania trudnosci.

2. Rodzice i dzieci w utworach literackich róznych epok. Na wybranych przykladach przedstaw zwiazki uczuciowe i konflikty postaw.

3. Rozwaz, o ile historia naszego narodu wplynela na tematyke utworów literackich wybranych epok.

4. Dokonaj analizy i interpretacji wiersza Leopolda Staffa "Znad ciemnej rzeki...", zwracajac uwage na sposób obrazowania i jezyk poetyckiej refleksji.


Województwo kujawsko-pomorskie

1. Trud i wiernosci sobie. Rozwazania o postawach wybranych bohaterów literackich.

2. O wedrówce jako metaforze ludzkiego losu i jej literackich ujeciach w wybranych utworach.

3. Bywa nieraz, ze stajemy w obliczu prawd, dla których brakuje slów (Jan Pawel II). Rozwaz mysl w odniesieniu do utworów XX wieku i wspólczesnego czasu.

4. Interpretacja do wyboru:
a) tekstu poetyckiego Tadeusza Rózewicza Drzewo , prozatorskiego Czeslawa Milosza "Zegnajcie wyspy"

b) tekstu prozatorskiego z zadaniami - Michal Glowinski "Ten smieszny Prometeusz"


Województwie mazowieckie

1. - Dawid H. Lawrence twierdzil, ze cala wielka literatura opowiada o moralnosci. Odwolujac sie do wybranych utworów, potwierdz ten poglad lub podejmij z nim polemike.

2. - Wspólbrzmi, zachwyca, przeraza... Jaka role spelnia pejzaz w literaturze i sztuce ? W swoich rozwazaniach odwolaj sie do wybranych przykladów.

3. - "Ajschylos. W 2500 rocznice urodzin". Sprawdzian z rozumienia czytanego tekstu i tworzenia wlasnego.

4. - Dokonaj interpretacji wiersza Krzysztofa Kamila Baczynskiego "Westchnienie". Zwróc uwage na to, w jaki sposób poeta opisuje siebie, a jak swiat.


Województwo podlaskie

1. "Czlowiek (...) jest troche zagubiony w moralnym labiryncie wspólczesnego swiata" (Wieslaw Mysliwski). Rozwazania o uniwersalnych wartosciach, które powinny tworzyc kodeks etyczny czlowieka naszej epoki (odwolaj sie do tekstów literatury i wlasnych doswiadczen).

2. "Inny swiat" Gustawa Herlinga-Grudzinskiego, "Lalka" Boleslawa Prusa, "Kordian" Juliusza Slowackiego - który z tych utworów jest, Twoim zdaniem, najciekawszym literackim swiadectwem swych czasów.

3. Analiza tekstu publicystycznego oraz formulowanie wlasnych opinii na temat zaniku kanonu kultury, literatury. Artykul (Piotr Sliwinski, Kanon, czyli bunt, Wiez, styczen 2001) i tekst w zalaczeniu

4. Analiza i interpretacja porównawcza wierszy A. Mickiewicza "Ekskuza" i Czeslawa Milosza "Ze szkoda" lub analiza i interpretacja utworu Czeslawa Milosza.


Województwo pomorskie

1. "Skad przyjdzie odrodzenie do nas, którysmy skazili i spustoszyli caly glob ziemski? Tylko z przeszlosci, jezeli ja kochamy" (Simone Wail). Uzasadnij sad, ze literatura minionych czasów moze byc zródlem odnowy czlowieka.

2. Funkcje motywu podrózy w wybranych utworach róznych epok.

3. Szaleni i rozwazni - dwa sposoby kreowania bohatera w literaturze na przestrzeni dziejów.

4. Zanalizuj i zinterpretuj:

- albo wiersz "Druga przestrzen" Czeslawa Milosza
- albo tekst "Lament nie czytanej Biblii" Romana Brandstaetter.
Zwróc uwage na motyw czlowieka odwróconego od Biblii.


Województwo lódzkie

1. Czy tak jak twierdzi Joseph Conrad: "Sztuka to wielkie ucho i wielkie oko swiata; slyszy i widzi - i ma zawstydzic, draznic, budzic sumienie"? Przedyskutuj problem, wykorzystujac wlasciwe teksty kultury.

2. "W zyciu nie chodzi o szczescie, lecz o dobre zycie" (Barbara Skarga). Rozwaz mysl, odwolujac sie do postaw wybranych bohaterów literackich.

3. "...wieksza mi rozkosza podróz niz przybycie" (Leopold Staff). Rózne motywy wedrówki w tekstach kultury. Omów na wybranych przykladach i porównaj.

4. Analiza i interpretacja porównawcza wierszy: "Do leszczyny" Czeslawa Milosza i "Nie teraz jestem szczesliwy" Jacka Podsiadly lub interpretacja wiersza "Do leszczyny" Czeslawa Milosza.


Województwo warminsko-mazurskie

1. "Nalezy uwierzyc, ze w tym powszednim krzataniu sa tez jakies rzeczy wiekuiste, powszechne". (Maria Dabrowska)

Odwolujac sie do literatury i wlasnych doswiadczen, podziel sie swymi przemysleniami na temat znaczenia codziennosci w zyciu czlowieka.

2. "Zart bron jest czesto zdradna i szkodliwa. Ale tez czasem i jej trzeba zazyc". (Ignacy Krasicki)

Smiech, zart, kpina, groteska jako sposób wzbudzania refleksji na temat sensu zycia. Zaprezentuj wybrane utwory, które, wedlug Ciebie, w mistrzowski sposób realizuja te teze.

3. "Trzeba snic cierpliwie w nadziei ze tresc sie dopelni" (Zbigniew Herbert)

Odwolujac sie do przykladów z literatury, dokonaj prezentacji i sformuluj sad o marzycielach, ich walce duchowej i poslannictwie.

4. Dokonaj analizy i interpretacji wiersza Anny Kamienskiej "Rozterka Kasandry". (Tekst w zalaczeniu)


Województwo opolskie

1. O których tekstach kultury mozesz powiedziec, ze bronia przed jalowoscia zycia? Uzasadnij swój wybór.

2. Zwyciezcy i pokonani. Do losów których bohaterów literackich odnióslbys te okreslenia? Uzasadnij swój wybór.

3. Analiza i interpretacja porównawcza wierszy "Muzeum" Wislawy Szymborskiej i "Z zycia przedmiotów" Adama Zagajewskiego lub analiza i interpretacja wiersza Adama Zagajewskiego "Z zycia przedmiotów".

4. Rozumienie czytanego tekstu Zbigniewa Herberta "Tulipanów gorzki zapach" i pisanie wypracowania.


Województwo dolnoslaskie

1. "Juz dom widac /Dym/ Na niebie pelznacy cierpliwie/ I matke w oknie/ Z dlonia nad oczami" (T. Rózewicz). Rózne obrazy domu w wybranych tekstach kultury.

2. Skomentuj, odwolujac sie do postaw wybranych bohaterów, sentencje Zbigniewa Herberta "Cnota nie jest azylem slabych, zas akt wyrzeczenia sie jest aktem odwagi.

3. Analiza i interpretacja porównawcza wierszy "Muzeum" Wislawy Szymborskiej i "Z zycia przedmiotów" Adama Zagajewskiego lub analiza i interpretacja wiersza Adama Zagajewskiego "Z zycia przedmiotów"

4. Rozumienie czytanego tekstu i pisanie wypracowania

Czesc I - rozumienie czytanego tekstu. Test liczy 20 zadan. Wszystkie odnosza sie do fragmentu eseju Zbigniewa Herberta "Tulipanów gorzki zapach".

Czesc II - pisanie wypracowania:

"Najwiekszym szczesciem jest miec wielka pasje".

Rozwaz mysl, odwolujac sie do 2 - 3 przykladów.

(objetosc pracy okolo trzech stron)